روزانه قراردادهایی بسیاری بین افراد تنظیم می شود که هر کدام دارای شرایطی می باشند یکی از اینقراردادهای مهم عقد ازدواج است که در قباله ازدواج شروطی به عنوان پیش فرض گنجانده شده است که ممکن است موارد دیگری به آن اضافه شود.
پیشینه تاریخی شروط ضمن عقد:
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تعداد زیادی از زنان که همسرانشان مخالف فعالیت اجتماعی آنان در جامعه بودند به خدمت امام خمینی (ره) رسیدند و خواستار حل این مشکل و حمایت از حقوق زنان گردیدند که در همان زمان شرایط ضمن عقد بیان و با تایید شورای عالی قضایی وارد عقد نامه ها شد.
هر چند این شروط بیشتر جهت حمایت از حقوق زنان می باشد ولی مردان نیز می توانند از شروط ضمن عقد استفاده نمایند.
مثالهایی از شروط ضمن عقد:
همانطور که گفته شد که زوج یا زوجه می توانند در هنگام عقد شرایطی را به عقد نامه اضافه نمایند که در قسمت نمونه هایی را بیان خواهیم نمود:
۱-زوج به زوجه وکالت دهد که در هر زمانی که تمایل به جدایی دارد اقدام به طلاق نماید.
۲- زوجه می تواند بدون اجازه زوج در هر زمانی از کشور خارج شود و دیگر نیازی به اجازه همسر هنگام خروج و یا تمدید و تعویض گذرنامه نخواهد داشت.
۳-زوجه تا هر زمانی و در هر مکانی که بخواهد می تواند ادامه تحصیل دهد.
۴-زوج به زوجه اجازه کار کردن در هر محلی که تمایل دارد را بدهد.
۵-درصورت انجام طلاق بین آنها تمام دارایی کسب شده بعد از ازدواج بین آنان به صورت مساوی تقسیم گردد.
۶-در صورت داشتن فرزند، حضانت فرزندان به مادر داده شود و در صورت خروج از کشور نیازی به اذن پدر نداشته باشند.
وهمچنین شروط دیگری که ممکن است به عقد نامه اضافه گردد.
مواردی که از شروط ضمن عقد استفاده می شود:
معمولاً از شروط ضمن عقد جهت تغییر آثار حقوقی ازدواج استفاده می شود. که این شروط با قوانین تفسیری مغایرت داشته باشند بر قانون برتری دارند و لازم الاجرا می باشند.
و اگر خلاف قوانین امری باشند اعتباری ندارند . هر شرطی را که زوجین قبول کنند را میتوان به عقد نامه اضافه نمود ولی باید متذکر شد که شروط ضمن عقد به ۳ دسته تقسیم می شوند: ۱- صحیح ۲- باطل ۳- مبطل کننده عقد
زوج و زوجه قبل از ازدواج می توانند با مشاورین حقوقی و خانوادگی مشورت نمایند و در خصوص خواسته های خود اقدامات مشروعی را انجام دهند که این عمل علاوه بر جلوگیری از هر گونه ابهامی در مورد خواسته های طرفین، امکان بهره مندی قانونی از درخواستهایی چون اشتغال زنان و حق سفرشان به خارج از کشور، حق انتخاب مسکن، حق تحصیل، حق ازدواج مجدد زوج، حق وکالت در طلاق، حقوق مرتبط با حضانت و مانند آن را فراهم کنند.
شروط یک عقد معین:
عقد ازدواج از جمله عقدهای معین ولازم در قانون مدنی است و به دلیل اهمیت آن قانونگذار حمایت و شرایط خاصی را برای طرفین قرارداده است و از آنجائیکه این قوانین که محدودیت بسیاری در حقوق طرفین قرارداده است پاسخگوی نیازها و باورهای همه افراد و همچنین ساختار و کارکرد تغییر یافته خانواده نیست به همین جهت قانون اختیار قید شرط درحین عقد ازدواج را به طرفین داده است.
شروط ضمن عقد مندرج در قباله نکاح:
اگر نگاهی به قباله ازدواج بیندازید متوجه می شوید که معاونت توسعه قضایی قوه قضاییه ۶ شرط حقوقی را به عنوان شروط ضمن عقد بیان کرده است که به قرار زیر می باشند:
الف- شرط تحصیل: زوج به زوجه این اجازه را می دهد که در ادامه تحصیل تا هر مرحله که زوجه لازم بداند و در هر کجا که شرایط ایجاب کند به تحصیل بپردازد.
ب- شرط اشتغال: زوج اجازه اشتغال به هر شعلی که زوجه تمایل داشته باشد و در هر کجا که شرایط ایجاب کند را به زوجه میدهد.
ج- شرط وکالت در صدور جواز خروج از کشور: طبق قانون گذر نامه، زنان متاهل فقط با اجازه کتبی همسر اجازه خروج از کشور را دارند و با توجه به مشکلات فراوانی که ممکن است رخ دهد عبارت زیر در شروط عقد نامه مندرج شده است که زوج به زوجه وکالت بلاعزل داده که با همه اختیارات قانونی بدون نیاز به اجازه شفاهی یا کتبی مجدد شوهر، از کشور خارج شود. تعین مدت ، مقصد و شرایط مربوط به مسافرت به خارج از کشور به صلاحدید خود زن است.
د- شرط تقسیم اموال موجود در میان زن و شوهر پس از جدایی: طبق این شرط در صورتی که طلاق به درخواست زن نباشد و طبق تشخیص دادگاه طلاق به علت تخلف زن از وظایف همسرداری یا سو اخلاق و رفتارش نباشد زوج باید تا نصف دارایی که در زمان زندگی مشترک به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه، به زوجه منتقل کند.
ه- حضانت فرزندان پس از طلاق: زوجین ضمن این شرط می توانند حضانت فرزندان را در صورت طلاق به مادر و یا هر کدام از والدین که بنا به مصلحت طفل باشد، بدهند که تعیین مصلحت طفل بر عهده کارشناس یا داور مرضی الطرفین خواهد بود.
و- شرط وکالت مطلق زوجه در طلاق: با قبول این شرط از طرف زوجین، وکالت بلاعزل به زوجه داده میشود که در هر زمان و تحت هر شرایطی از جانب زوج و به هر طریق اعم از اخذ یا بذل مهریه اقدام نماید.
دلایل درج شروط ضمن عقد:
بعضی از شروط ضمن عقد برای این است که زوجه در ادامه زندگی مشترک دارای پشتوانه ای باشد و مرد با قبول آن دیگر نمی تواند از تعهدات خود شانه خالی کند و این شروط باعث ایجاد زندگی مشترک خوب و مسالمت آمیزی خواهد شد.
این شروط عبارتند از :
الف- زوجه شرط کند هر گاه طلاق به درخواست وی نباشد و تخلفی انجام در وظایف همسری و سو اخلاق و رفتاری وی نباشد زوج موظف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی به دست آورده است یا معادلش را طبق نظر دادگاه به زوجه منتقل نماید.
ب- زوج به زوجه وکالت بلاعزل یا حق توکیل به غیر داده که با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز از دادگاه پس از انتخاب نوع طلاق به انجام آن اقدام نماید و نیز به زوجه وکالت بلاعزل یا حق توکیل به غیر داده تا در صورت بذل از طرف او قبول کند.
صفحه ی اینستاگرام وکیل رمضانزاده : Ramezanzadeh@
ارتباط با وکیل رمضانزاده در تلگرام : Vakilaliramezanzadeh@
