تامین خواسته ،یکی از تدابیر حقوقی که به وسیله آن خواهان میتواند عین خواسته یا معاد ل آن را از اموال خوانده تا زمانی که دادرسی به پایان برسد و طلب خود را وصول نماید توقیف نماید و از نقل و انتقال آن جلوگیری نماید که به آن تامین خواسته گفته می شود.
زمان درخواست تأمین خواسته؟
۱)قبل از تقدیم دادخواست
۲)ضمن تقدیم دادخواست
۳) تا زمانی که حکم قطعی صادر نشده است دادرسی ادامه دارد.
شرایط صدور قرار تأمین خواسته:
۱) در صورتیکه حق مورد ادعای متقاضی ،قطعیت داشته و قابل مطالبه باشد و تحقق وجود آن موقوف به وقوع یا عدم وقوع حادثه‌ای در آینده نباشد خواسته منجز (قطعی) می باشد.
۲) میزان خواسته باید معلوم یا عین معین باشد؛ یعنی خواسته باید مالی بوده و مستقیماً قابل ارزیابی به پول باشد.
اما نسبت به خواسته غیرمالی مانند درخواست طلاق، درخواست تخلیه خانه، و… نمی‌توان درخواست تأمین کرد، اگر چه به طور غیر مستقیم ارزش مالی داشته باشند؛ چون در موازین حقوقی ما توقیف آن عملاً غیر ممکن است.
۳) درخواست تأمین؛ صدور قرار تأمین به درخواست خواهان یا نماینده او نیاز دارد. پس درخواست کننده باید نفع، سمت و اهلیت قانونی داشته باشد.
موارد صدور قرار تأمین خواسته:
۱)دعوا مستند به سند رسمی باشد؛ بنابراین حتی سند عادی که امضای آن را سردفتر گواهی امضاء، تصدیق کرده باشد، مشمول این مورد نمی‌شود.
۲)خواسته در معرض تضییع یا تفریط باشد؛. ادعای اعمالی که سبب تضییع یا تفریط خواسته می‌شود، با هر دلیلی از جمله شهادت شهود، تحقیق محلی، معاینه محل و امارات، قابل اثبات است.
تضییع به معنای ضایع و تباه ساختن و تلف کردن و تفریط به معنی کوتاهی کردن، ضایع ساختن، بر باد دادن آمده است. در اصطلاح تفریط عبارت است از: ترک عملی که به موجب قرارداد یا متعارف برای حفظ مال غیر لازم است. پس تضییع با فعل و تفریط با ترک فعل محقق می‌شود
۳)در مواردی از قبیل اوراق تجاری واخواست شده که به موجب قانون، دادگاه مکلف به قبول درخواست تأمین باشد؛ مثل برات، سفته، چک.
«پس از اقامه دعوا ،محکمه، مکلف است به مجرد تقاضای دارنده براتی که به علت عدم تأدیه اعتراض شده است، معادل وجه برات را از اموال مدعی علیه به عنوان تأمین توقیف کند…»
۴) صدور قرار تأمین خواسته با تأمین خسارت احتمالی(ایداع) ؛
خواهان به غیر از موارد فوق برای تامین دلیل و جبران خساراتی که ممکن است به طرف مقابل وارد نماید باید نقدا به صندوق دادگستری مبلغی را بپردازد. به همین جهت دادگاه نیم تواند به علت اینکه ادله خواهان قوی می باشد او را از ارائه تامین معاف و یا به علت ضعیف بودن دلایلش از صدور قرار خودداری نماید.
موارد تقاضای تأمین از سوی خوانده
۱)در مورد خسارت ناشی از هزینه دادرسی.
۲)در مورد خسارت ناشی از حق الوکالت.
تبدیل تأمین:
خوانده و یا خواهان به عللی مانند نیاز شخصی یا حفظ شئونات خود طبق درخواست تبدیل تامین نمایند که دادگاه در عوض مالی که می‌خواهد توقیف کند و یا قبلا توقیف کرده است، مال دیگری را توقیف کند.
آثار قرار تأمین خواسته
۱) در مورد خواهان: که در مقابل سایر طلبکاران حق تقدم برای خواهان ایجاد می‌شود و مال از تضییع و تفریط مصون می‌ماند.
۲) در مورد خوانده: هر گونه نقل و انتقال اعم از منقول یا غیر منقول نسبت به عین، ممنوع است. این اثر حتمی است، ولی اثر احتمالی آن استحقاق خوانده برای مطالبه خسارت ناشی از اجرای قرار تأمین خواسته می‌باشد.
۳) در مورد ثالث: شخص ثالث که مال مورد درخواست تأمین نزد او می‌باشد حق انتقال و تهاتر آن مال را ندارد.
موارد مرتفع شدن قرار تأمین خواسته
۱)اگر صدور حکم قطعی علیه خواهان یا استرداد دعوا یا استرداد دادخواست از سوی خواهان باشد.
۲) اگر مواردی که ره خاطر آنها درخواست تامین شده است از بین برود قرار تامین خواست منتفی خواهد شد.
۳) در صورتی که خواهان تا ۱۰ روز از تاریخ صدور قرار تأمین خواسته، نسبت به اصل دعوا دادخواست ندهد که در این صورت قرار تامین منتفی خواهد شد.
نکاتی در مورد قرار تأمین خواسته
قرار تامین بعد از مدت ۱۹ روز قابل اعتراض در همان دادگاه بوده و رسیدگی به آن فوری و خارج از نوبت می باشد.ولی قرار تامین قابل تجدید نظر دیگر نمی باشدکه مطالبه خسارات احتمالی خوانده بدون هزینه دادرسی و بدون تشریفات می باشد که این میزان را دادگاه تعیین مینماید.
مثلا: از محصول املاک و باغ ها به مقدار دو سوم سهم خوانده و از حقوق مستخدمین دولتی و شرکت‌های خصوصی در صورتی که دارای زن و فرزند باشند ربع و إلا ثلث اموال در صورت تأمین خواسته، توقیف می‌شود.
صفحه ی اینستاگرام وکیل رمضانزاده : Ramezanzadeh@
ارتباط با وکیل رمضانزاده در تلگرام : Vakilaliramezanzadeh@
