یک کارشناس حقوقی در رابطه با پس گرفتن هدایای دوران نامزدی با تأکید بر اینکه هدایای مصرفی مانند غذا، لباس، عطر و… را نمیتوان پس گرفت، گفت: عین هدایای غیرمصرفی مثل طلا را میتوان مطالبه کرد و در صورتی هم که عین موجود نباشد قیمت آن قابل مطالبه است.
زینب السادات برقعی با بیان اینکه هبه بر اساس قانون مدنی به معنای این است که شخصی مالی را به صورت رایگان به دیگری تملیک کند، عنوان کرد: هدیه را میتوان پس گرفت؛ زیرا هدیه در قالب عقد هبه است و یک عقد جایز است و هبهدهنده و هبهگیرنده هر زمان میتوانند عقد هبه را به هم بزنند.
وی با بیان اینکه رجوع از هبه استثنائاتی دارد، گفت: در برخی موارد هدیه قابل رجوع نیست؛ مانند اینکه کسی که هدیه را میدهد، پدر و مادر هدیهگیرنده باشند.برقعی با بیان اینکه هبه معوض نیز قابل رجوع نیست، تصریح کرد: هبه معوض یعنی اینکه فرد در مقابل هدیهای که دریافت میکند مالی دیگر را داده باشد.وی با بیان اینکه درصورتی که مال هدیهشده از مالکیت هبهگیرنده خارج شده باشد مثلاً مال فروخته شده یا رهن داده شده باشد، نیز قابل رجوع نیست، ادامه داد: اگر در هدیه تغییری ایجاد شده باشد، مثلاً شمش طلا به کسی هدیه داده میشود و فرد آن را به شکل گردنبند درآورد، نیز هبه قابل رجوع نیست.
این کارشناس حقوقی اظهار کرد: اگر هدیهکننده یا هدیهگیرنده فوت کنند، هدیه دیگر قابلیت رجوع ندارد.وی با بیان اینکه عقد هبه میتواند به سه صورت سند رسمی، سند عادی و شفاهی باشد، اظهار کرد: اگر عقد هبه بهصورت سند رسمی باشد که در آن، مورد هبه، واهب (هبهدهنده) و متهب (هبهگیرنده) مشخص است و رجوع از هبه آسان است؛ اما گاهی قرارداد هبه به صورت شفاهی است که برای اثبات آن به شهادت شهود نیاز است.
برقعی در رابطه با پس گرفتن هدایای دوران نامزدی تصریح کرد: در عرف تعریفهای متفاوتی از دوران نامزدی وجود دارد و برخی افراد دوران عقد رسمی را هم نامزدی محسوب میکنند؛ اما در قانون دوران نامزدی از زمان خواستگاری تا عقد است که اگر در این دوران قرار ازدواج بهم بخورد، هدایایی که موجود است را میتوان پس گرفت.وی با تأکید بر اینکه هدایای مصرفی مانند غذا، لباس، عطر و… را نمیتوان پس گرفت، گفت: عین هدایای غیرمصرفی مثل طلا را میتوان مطالبه کرد و در صورتی هم که عین موجود نباشد قیمت آن قابل مطالبه است.این وکیل پایهیک دادگستری در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: در صورتی که در دوران نامزدی یکی از طرفین فوت کند، هدایا قابل مطالبه نیستند.
وی یادآور شد: بعد از عقد رسمی، قوانین و استثنائات رجوع از هبه بین زن و شوهر همانند مردم عادی است و اگر بعد از طلاق، برای پس گرفتن هدایا توافق نکنند، میتوانند بهصورت قانونی آن را پس بگیرند.برقعی در رابطه با پس گرفتن مهریه نیز عنوان کرد: اگر زوج مالی را به عنوان مهریه به زوجه بپردازد، نمیتواند آن را پس بگیرد؛ زیرا مهریه دین است و قابل رجوع نیست.
وی درباره رجوع از بخشش مهریه توسط زوجه نیز بیان کرد: در صورتی که برداشت شود منظور زوجه بخشش بوده، عنوان هبه پیدا میکند و میتواند از بخشش رجوع کند. ولی اگر مفهوم ابراء پیدا کند و زوجه بگوید که من تو را از پرداخت مهریه بری میکنم، حق بازگشت ندارد.